Category: Uncategorized

  • Home
  • Category: Uncategorized

Mala and It’s Significance

Mala is a string of prayer beads used in spiritual practices for mantra meditation or chanting. It typically contains 27, 54 or 108 beads, which symbolizes spiritual completeness and is used to help maintain focus during meditation. The larger bead, called the Guru Bead, marks the start or end of a cycle. Malas are made from various materials, each believed to have specific spiritual properties. They assist in cultivating mindfulness, devotion, and discipline.

Uses of Different Types of Malas (Prayer Beads)

  1. Navratna Mala – Best for planetary peace, health, longevity, wealth, fame, happiness, and strength.
  2. Rudraksha Mala – Effective for mental and physical suffering, blood and kidney diseases, and for chanting the Gayatri Mantra and Mahamrityunjaya Mantra.
  3. Sphatik (Crystal) Mala – Ideal for education, marital and family happiness, knowledge, and for worshiping Gayatri and Saraswati.
  4. Kamal Gatta (Lotus Seed) Mala – Used for wealth, prosperity, debt relief, and attaining success in Lakshmimantras.
  5. Tulsi Mala – Used for devotion, spiritual growth, and chanting Vishnu mantras, including all his incarnations.
  6. Lal Chandan (Red Sandalwood) Mala – Beneficial for land and vehicle-related matters, legal victories, blood disorders, and for rituals related to Durga, Mangal (Mars), Surya (Sun), and Hanuman.
  7. Haldi (Turmeric) Mala – Used for protection, enemy destruction, and marital happiness, and is effective for Guru, Baglamukhi, and Batuk Bhairav mantras and chants.
  8. Firoza (Turquoise) Mala – Helps in gaining benefits from foreign lands, love, sexual relationships, and is useful for Shani (Saturn), Bhairav, and Rajasic mantras.
  9. Moti (Pearl) Mala – Provides mental peace, good sleep, and vehicle-related comforts; best for chanting mantras of Shiva-Parvati and Chandra (Moon).

माला का महत्व

माला एक प्रार्थना माला है, जिसका उपयोग हिंदू धर्म, बौद्ध धर्म और अन्य आध्यात्मिक प्रथाओं में मंत्र जाप या ध्यान के लिए किया जाता है। इसमें आमतौर पर 27, 54 या 108 मनके होते हैं, जो आध्यात्मिक पूर्णता का प्रतीक माने जाते हैं और ध्यान के दौरान एकाग्रता बनाए रखने में मदद करते हैं। बड़ी मनका, जिसे गुरु मनका कहते हैं, एक चक्र की शुरुआत या अंत को दर्शाती है। माला विभिन्न सामग्रियों से बनाई जाती है, जिनके बारे में माना जाता है कि वे विशेष आध्यात्मिक गुणों को धारण करती हैं। माला का उपयोग मानसिक एकाग्रता, भक्ति और अनुशासन को विकसित करने में किया जाता है।

विभिन्न प्रकार की मालाओं का उपयोग

  1. नवरत्न माला – समस्त ग्रह शान्ति, स्वास्थ्य दीर्घायु, धन, यश, सुख एवं सबलता के लिए श्रेष्ठ रहती है।
  2. रुद्राक्ष मानसिक एवं शारीरिक कष्ट, रक्त एवं गुर्दा बीमारी, गायत्री एवं महामृत्युंजय मंत्र जप हेतु श्रेष्ठ रहती है।
  3. स्फटिक माला विद्या, स्त्री एवं पारिवारिक सुख, ज्ञान, गायत्री एवं सरस्वती की आराधना हेतु उत्तम है।
  4. कमल गट्टा धन, समृद्धि एवं कर्ज मुक्ति, लक्ष्मी जी के मंत्रों की सिद्धि हेतु।
  5. तुलसी – मोक्ष, भक्त, भक्ति के प्रयोग हेतु। योग विष्णु के समस्त अवतार एवं मंत्रों
  6. लाल चंदन भूमि, वाहन, मुकद्दमें में विजय, रक्त विकारा दुर्गा, मंगल, सूर्य व हनुमान के सभी अनुष्ठान एवं मेत्रों के प्रयोग हेतु।
  7. हल्दी – शत्रु संहार, सुरक्षा, वैवाहिक सुख। गुरु, बगुलामुखी एवं वटुक भैरव के सभी मंत्र एवं जप हेतु ।
  8. फिरोजा – विदेश लाभ, प्रेम, यौन सम्बन्ध, शनि, भैरव एवं राजसिक मंत्रों की सिद्धि में प्रयोग हेतु।
  9. मोती – मानसिक सुख निद्रा, सवारी सुख। शिव-पार्वती, चंद्रमा के समस्त मंत्रों के जप हेतु उत्तम है |

Origin of Rudraksha

“Tena shrebindubhihjata martye rudrakshabhuruhah”

Rudraksha trees emerged in the human world from the tears of Lord Shiva’s eyes. It is said that to defeat the mighty and powerful demon Tripura, Lord Shiva performed intense penance for thousands of years to obtain divine weapons. When He struck Tripura with these celestial weapons, their radiance caused His eyes to close. Upon reopening them, teardrops fell from His eyes, and from these sacred drops, Rudraksha trees came into existence. The seeds obtained from their fruits are called Rudraksha, and they are considered to be the eyes of Lord Shiva.

Rudraksha possesses a unique spiritual electrical energy. Yogis, sages, and ascetics have been wearing it for centuries during intense penance and for self-preservation. This sacred Rudraksha is believed to destroy immense sins. Rudrakshas with different numbers of faces (mukhis) hold distinct powers. Simply touching them yields a hundred thousand times the benefits, while wearing them grants millions of times more spiritual merit.

Astrology and Rudraksha

Different Rudraksha beads hold significance for different zodiac signs and their ruling planets. The recommended Rudraksha for each is as follows:

Serial No.Zodiac SignRuling PlanetRecommended Rudraksha
1Aries (Mesha)Mars (Mangal)Three-faced (Teen Mukhi)
2Taurus (Vrish)Venus (Shukra)Six-faced (Chhah Mukhi)
3Gemini (Mithun)Mercury (Buddh)Four-faced (Char Mukhi)
4Cancer (Karka)Moon (Chandra)Two-faced (Do Mukhi)
5Leo (Simha)Sun (Surya)One-faced (Ek Mukhi)
6Virgo (Kanya)Mercury (Buddh)Four-faced (Char Mukhi)
7Libra (Tula)Venus (Shukra)Six-faced (Chhah Mukhi)
8Scorpio (Vrishchik)Mars (Mangal)Three-faced (Teen Mukhi)
9Sagittarius (Dhanu)Jupiter (Brihaspati)Five-faced (Panch Mukhi)
10Capricorn (Makar)Saturn (Shani)Seven-faced (Saat Mukhi)
11Aquarius (Kumbh)Saturn (Shani)Seven-faced (Saat Mukhi)
12Pisces (Meen)Jupiter (Brihaspati)Five-faced (Panch Mukhi)

रुद्राक्ष का आविर्भाव

“तेना श्रेबिंदुभिर्जाता मर्त्ये रुद्राक्षभूरुहाः”

भगवान शिव के नेत्रों के जल से मनुष्य लोक में रुद्राक्ष के वृक्ष उत्पन्न हुए। ऐसा कहा जाता है कि त्रिपुर नामक एक महान् शक्तिशाली व पराक्रमी दैत्य का वध करने के लिये भगवान शिव ने हजारों वर्ष तपस्या करके दिव्य अस्त्र शस्त्र प्राप्त कर त्रिपुर दैत्य पर वार किया। उन शस्त्रों की चमक से भगवान के नेत्र बन्द हो गये और जब नेत्र खुले तो उसमें जल की कणिका नेत्रों से गिरी। उन्हीं नेत्रों के जल से रुद्राक्ष उत्पन्न हो गये। फलों से प्राप्त बीज को ही रुद्राक्ष कहते हैं तथा इसको भगवान शिव के नेत्र भी मानते हैं।

रुद्राक्ष में एक विशिष्ट चैतन्य विद्युत ऊर्जा होती है। योगी, साधु, तपस्वी इन्हें पहनकर वर्षों घोर तपस्या तथा जीवन रक्षा के लिये धारण करते आए हैं। यह पतित पावन रुद्राक्ष असह्य पाप समूहों को नष्ट करने वाला माना गया है। भिन्न भिन्न मुखों वाले रुद्राक्ष में अलग-अलग प्रकार की शक्ति होती है। इनको स्पर्श मात्र से लाख गुणा तथा धारण करने से करोड़ गुणा फल प्राप्त होता है।

ज्योतिष एवं रुद्राक्ष

विभिन्न विभिन्न राशि एवं ग्रहों के लिये विभिन्न मुखी रुद्राक्षों का महात्म्य है जो निम्न है।

क्रम संख्या  जन्म राशि / लग्न   राशि का स्वामी गृह   धारणीय रुद्राक्ष
1मेषमंगल  तीन मुखी
2वृषशुक्रछः मुखी
3मिथुन  बुध     चार मुखी
4कर्क चन्द्रमादोमुखी
5सिंह  सूर्य     एकमुखी
6कन्या   बुध  चारमुखी
7तुला शुक्र    छः मुखी
8वृश्चिकमंगल   तीनमुखी
9धनु  बृहस्पति   पांचमुखी
10मकर  शनिसातमुखी
11कुम्भशनिसातमुखी
12मीनबृहस्पतिपांचमुखी

Home Remedies for Diseases – Through Food and Colors

  1. Headache, fever, eye diseases – Eat jaggery and rice, wear yellow clothes.
  2. Spleen, liver, cough, stomach issues – Eat kheer (sweet rice pudding), wear white clothes.
  3. Bile issues, gas, ear diseases, itching, allergies – Eat halwa, wear red clothes and a garland of red flowers.
  4. Cough, heart disease, leprosy, intestinal issues, asthma – Drink milk, wear yellow clothes and a garland of yellow flowers.
  5. Throat infection, boils, private diseases, spleen problems – Eat curd and rice, wear yellow clothes.
  6. Diabetes, ear diseases, weakness, feeling cold – Eat jaggery and rice, wear white clothes.
  7. Madness, mental disorders, fistula, arthritis, rheumatism – Wear blue clothes.
  8. Insomnia, mental stress, stomach issues, kidney diseases – Wear blue clothes.
  9. Skin diseases, weak brain, loss of appetite, respiratory problems – Eat kidney beans, wear light-colored clothes.

रोगों का घरेलू इलाज – भोजन और रंगों से

  1. सरदर्द, बुखार, आँखों के रोग – गुड़ और भात खाएँ, पीले रंग के कपड़े पहनें।
  2. तिल्ली, लिवर, कफ, पेट की समस्या – खीर खाएँ, सफेद कपड़े पहनें।
  3. पित्त, गैस, कान के रोग, खुजली, एलर्जी – हलवा खाएँ, लाल रंग के कपड़े और फूलों की माला पहनें।
  4. खाँसी, दिल के रोग, कुष्ठ, आंत की समस्या, अस्थमा – दूध पिएँ, पीले रंग के कपड़े और फूलों की माला पहनें।
  5. गला खराब, फोड़ा, गुप्त रोग, प्लीहा की समस्या – दही-भात खाएँ, पीले कपड़े पहनें।
  6. डायबिटीज, कान के रोग, कमजोरी, ठंड लगना – गुड़ और भात खाएँ, सफेद कपड़े पहनें।
  7. पागलपन, मानसिक रोग, भगंदर, गठिया, वात रोग – नीले कपड़े पहनें।
  8. नींद न आना, मानसिक परेशानी, पेट की समस्या, किडनी रोग – नीले कपड़े पहनें।
  9. चर्म रोग, दिमागी कमजोरी, भूख लगना, साँस की बीमारी – राजमा खाएँ, हल्के रंग के कपड़े पहनें।

Remedies for Planetary Afflictions Through Herbs

  1. Sun (Surya) – To pacify its effects, tie the root of the Bilva (Bael) tree in a pink thread and wear it on a Sunday.
  2. Moon (Chandra) – To calm its influence, wrap the root of the Khirni tree in a white woolen thread and wear it on a Monday.
  3. Mars (Mangal) – To reduce its malefic effects, take the root of Anantmul (Indian Sarsaparilla) and wrap it in a red thread, then wear it on a Tuesday.
  4. Mercury (Budh) – To pacify Mercury, tie the root of Tridhaara (a medicinal plant) in a green thread and wear it on a Wednesday.
  5. Jupiter (Guru) – To strengthen Jupiter’s positive effects, wear the root of Bharangi or Banana plant wrapped in a yellow thread on a Thursday.
  6. Venus (Shukra) – To harmonize Venus’s influence, tie the root of Sharpunkha (Tephrosia purpurea) in a white thread and wear it on a Friday.
  7. Saturn (Shani) – To reduce Saturn’s negative impact, wear the root of Bichhu Plant (Stinging Nettle Leaves) or Shami tree wrapped in a black thread on a Saturday.
  8. Rahu – To mitigate Rahu’s effects, tie the root of White Sandalwood (Safed Chandan) in a blue thread and wear it on a Wednesday.
  9. Ketu – To balance Ketu’s influence, wear the root of Ashwagandha (Indian Ginseng) wrapped in a sky-blue thread on a Thursday.

औषधियों द्वारा ग्रह पीड़ा निवारण उपाय

  1. सूर्य – इसकी शान्ति हेतु विल्व पत्र की जड़ रविवार को गुलाबी डोरे में बांधकर धारण करें।
  2. चन्द्रमा- इसकी शान्ति हेतु खिरनी की जड़ सोमवार को सफद ऊन के डोरे में लपेटकर धारण करें।
  3. मंगल- इसकी शान्ति हेतु अनन्त मूल की जड़ मंगलवार को लाकर लाल डोरे में लपेटकर धारण करें।
  4. बुध- इसकी शान्ति हेतु त्रिधारा की जड़ बुधवार को हरे डोरे में लपेटकर धारण करें।
  5. गुरु- इसकी शान्ति हेतु भारंगी या केले की जड़ गुरुवार को पीले डोरे में लपेटकर धारण करें।
  6. शुक्र- इसकी शान्ति हेतु शरपुंखा की जड़ शुक्रवार को सफेद डोरे में बांधकर धारण करें।
  7. शनि- इसकी शान्ति हेतु बिच्छु बूटी या शमी की जड़ शनिवार को काले डोरे में बांधकर धारण करें।
  8. राहु – इसकी शान्ति हेतु सफेद चन्दन की जड़ बुधवार को नीले डोरे में बांधकर धारण करे।
  9. केतु- इसकी शान्ति हेतु अश्वगन्धा की जड़ गुरुवार को असमानी डोरे में लपेटकर धारण करें

A Tribute to Prof P N SINGH on his 125th birth anniversary

This tribute beautifully encapsulates the remarkable life and legacy of Professor Pradyumna Narayan Singh, a luminary in Vedic astrology whose influence transcended borders, reaching devotees and admirers across the world. His journey—from a meritorious student in Varanasi to a distinguished professor at BHU, Varanasi, and later a revered Raj Jyotshi (Royal Astrologer) of princely states—reflects his unparalleled knowledge, dedication, and deep acumen in astrology.

Born into a Zamindar family in Varanasi and raised in Allahabad (now Prayagraj), his intellectual brilliance shone early on. His PhD (Acharya) from BHU and tenure as a professor during the era of Mahamana Madan Mohan Malviya ji highlight his academic prowess. Despite meager beginnings, his expertise eventually established him as a trusted astrologer to royals, poets, politicians, and global dignitaries, including Indira Gandhi, V.P. Singh, Sir C.Y. Chintamani, and poets like Sumitra Nandan Pant and Mahadevi Verma.

His summers spent in Shimla, his clientele spanning from India to America, Europe, and Southeast Asia, and his reputation as an astrologer of unparalleled wisdom and insight are testaments to his extraordinary contributions to the field.

On his 125th birth anniversary, this homage reflects not just admiration but deep gratitude for his mentorship, guidance, and wisdom. To have him as a grandfather, teacher, and Guru is a profound blessing—one that continues to inspire generations to come. His legacy remains immortal in the hearts of those who follow his path.

ॐ   शांति:       शांति:         शांति:

By Astrologer Pt. Yogesh Narayan Singh (his successor/ grandson)

प्रोफेसर पी. एन. सिंह की १२५ जयंती पर श्रद्धांजलि

यह श्रद्धांजलि प्रोफेसर प्रद्युम्न नयन सिंह के असाधारण जीवन और विरासत को सुंदर रूप में प्रस्तुत करती है। वे वैदिक ज्योतिष के एक महान विद्वान थे, जिनकी ख्याति भारत में ही नहीं, बल्कि पूरे विश्व में फैली थी। उनका प्रभाव इतना व्यापक था कि उनके अनुयायी ऑस्ट्रेलिया, भारत, दक्षिण पूर्व एशिया, श्रीलंका, पाकिस्तान, यूरोप, अमेरिका और कनाडा तक फैले हुए थे।

वाराणसी के एक ज़मींदार परिवार में जन्मे और प्रयागराज (तत्कालीन इलाहाबाद) में अपने ननिहाल में पले-बढ़े, वे बचपन से ही मेधावी छात्र थे। मात्र एक पारिवारिक पंडित के साथ चुनौती के रूप में उन्होंने ज्योतिष का अध्ययन प्रारंभ किया और आगे चलकर बीएचयू वाराणसी से आचार्य (पीएचडी) की उपाधि प्राप्त की। वे महामना मदन मोहन मालवीय जी के समय में बीएचयू में ज्योतिष के प्रोफेसर बने, लेकिन नाममात्र की तनख्वाह में जीवन यापन कठिन था।

महामना के निधन के बाद, उन्होंने इलाहाबाद के ठठेरी बाजार, चौक में अपनी निजी ज्योतिषीय परामर्श सेवा शुरू की। उनकी गहन विद्वत्ता और सूझबूझ के कारण, वे भारत की अनेक रियासतों के राज ज्योतिषी बने और देश-विदेश में यात्राएँ कीं। गर्मियों में वे शिमला में तीन महीने तक अपनी सेवाएँ देते थे।

उनके प्रतिष्ठित ग्राहकों में कई नामचीन हस्तियाँ शामिल थीं, जैसे – जॉर्जेट बेकजोट (अमेरिकी राष्ट्रपति रूज़वेल्ट की भतीजी), यूपी के पहले गवर्नर सर सी.वाई. चिंतामणि, सुप्रसिद्ध कवि सुमित्रानंदन पंत, पद्मभूषण महादेवी वर्मा, सर पी.एन. सप्रू (राज्य परिषद के सदस्य), पूर्व राजदूत आर.के. नेहरू, भारत की पूर्व प्रधानमंत्री इंदिरा गांधी और वी.पी. सिंह, सुप्रसिद्ध बैरिस्टर टी.एन. सप्रू आदि।

उनका जीवन ज्योतिष, विद्या, साधना और दूरदर्शिता का अद्भुत संगम था। वे न केवल भारत में बल्कि अंतरराष्ट्रीय स्तर पर भी ज्योतिष के क्षेत्र में अपार प्रतिष्ठा प्राप्त करने वाले विद्वान थे।

आज, उनकी 125वीं जयंती पर, मैं उन्हें श्रद्धा-सुमन अर्पित करता हूँ। जो कुछ भी मैंने सीखा है, वह सब उन्हीं की शिक्षा और मार्गदर्शन का परिणाम है। उनके जैसा गुरु, मार्गदर्शक और ज्योतिष-विद्या का ज्ञानी व्यक्ति पाना सौभाग्य की बात है। मैं गर्व से कह सकता हूँ कि वे मेरे दादाजी ही नहीं, बल्कि मेरे आदर्श और गुरु भी थे। उनकी विरासत और शिक्षाएँ अमर रहेंगी।

ॐ     शांति:       शांति:       शांति:

– ज्योतिषाचार्य पंडित योगेशनारायण सिंह (उनका उत्तराधिकारी / पोता)

सूर्यदेव के पवित्र मंत्र और उनका अर्थ


1.⁠ ⁠सूर्य नमस्कार मंत्र

“ॐ ह्रां ह्रीं ह्रौं सः सूर्याय नमः”

➡️ यह मंत्र सूर्य देव की दिव्य शक्ति की स्तुति करता है, जिससे जीवन में यश और समृद्धि प्राप्त होती है।

2.⁠ ⁠गायत्री मंत्र (सूर्य उपासना के लिए)

“ॐ भास्कराय विद्महे, दिवाकराय धीमहि। तन्नो सूर्यः प्रचोदयात्॥”

➡️ इस मंत्र में सूर्य देव से प्रार्थना की जाती है कि वे हमें ज्ञान, शक्ति और ऊर्जा प्रदान करें।

3.⁠ ⁠आदित्य हृदय स्तोत्र (सूर्य उपासना का शुभ मंत्र)

“आदित्य हृदय पुण्यं, सर्व शत्रु विनाशनम्।

जयावहं जपेनित्यं, अक्षयं परमं शिवम्॥”

➡️ यह मंत्र शत्रुओं का नाश करने वाला, विजय दिलाने वाला और शुभ फल देने वाला माना जाता है।

4.⁠ ⁠रोगों और कष्टों से मुक्ति के लिए सूर्य मंत्र

“नमः सूर्याय शांताय, सर्वरोग निवारिणे।

आयुरारोग्यमैश्वर्यं, देहि मे जगतां पते॥”

➡️ इस मंत्र से रोगों का नाश होता है, आयु बढ़ती है और जीवन में सुख-समृद्धि आती है।

सूर्य मंत्रों का महत्व

✔ सकारात्मक ऊर्जा और शारीरिक बल मिलता है।

✔ मानसिक शांति और आत्मविश्वास बढ़ता है।

✔ स्वास्थ्य, धन और समृद्धि की प्राप्ति होती है।

हर सुबह सूर्योदय के समय इन मंत्रों का जाप करने से सूर्य देव की कृपा प्राप्त होती है और जीवन में प्रकाश, शक्ति और सफलता आती है।

सूर्य को अर्घ्य प्रदान करने के मंत्र इस प्रकार है :-

  1.  प्राथमिक अर्घ्य मंत्

ॐ एहि सूर्य सहस्रांशो,

तेजो राशे जगद्पते ।

अनुकम्पय माम भक्त्या,

गृहणार्घ्यम दिवाकर:।।

  •  सर्वव्यापी सूर्य अर्घ्य मंत्र

ॐ ह्रां ह्रीं ह्रौं सः सूर्य एष ते अर्घ्य: स्वाहा ।।

  •   कष्टों से मुक्ति का मंत्र

तापत्रय-हरं दिव्यं,

परमानन्द-लक्षणम् ।

तापत्रय-विमोक्षाय,

तवार्घ्यं कल्पयाम्यहम् ।।

  •  सूर्य देव को प्रणाम

नमो भगवते तुभ्यं,

नमस्ते जातवेदसे ।

दत्तमर्घ्यम् मया भानो,

त्वं गृहाण नमोस्तुते ।।

सूर्य को जल चढ़ाने के समय इन मंत्रों का जाप किया जा सकता है:

ॐ घृणि: सूर्याय नमः

ॐ ह्रां ह्रीं ह्रौं सः सूर्याय नमः

ॐ खगय नमः

ॐ पुष्णे नमः

ॐ मारिचाये नमः

ॐ आदित्याय नमः

ॐ सावित्रे नमः

ॐ आर्काय नमः

ॐ हिरण्यगर्भाय नमः

ॐ आरोग्य प्रदाय नमः

सूर्य को जल चढ़ाने से जुड़ी कुछ खास बातें:

सूर्य को जल चढ़ाना बेहद शुभ माना जाता है ।

रोज़ जल चढ़ाना संभव न हो, तो रविवार के दिन सूर्य को अर्घ्य देना चाहिए ।

अर्घ्य के लिए तांबे के लोटे में जल, लाल चंदन या रोली, अक्षत एवं लाल फूल डाल कर चढ़ाना चाहिए

ॐ  सूर्याय नमः

– ज्योतिषाचार्य पंडित योगेशनारायण सिंह


Sacred Mantras of Lord Surya and Their Meaning

With the blessings of Lord Surya, one attains fame, wealth, and prosperity. Worshiping him brings brilliance, energy, health, and victory into life. Chanting the following mantras invokes the divine blessings of Lord Surya.

1.⁠ ⁠Surya Namaskar Mantra

“ॐ ह्रां ह्रीं ह्रौं सः सूर्याय नमः”

“Om Hraam Hreem Hraum Sah Suryay Namah”

➡️ This mantra praises the divine power of Lord Surya, bringing fame and prosperity into life.

2.⁠ ⁠Gayatri Mantra (For Worshiping Lord Surya)

“ॐ भास्कराय विद्महे, दिवाकराय धीमहि। तन्नो सूर्यः प्रचोदयात्॥”

“Om Bhaskaraya Vidhmahe, Diva karaya Dheemahi. Tanno Surya Prachodayath.”

➡️ This mantra is a prayer to Lord Surya, seeking wisdom, strength, and energy.

3.⁠ ⁠Aditya Hridaya Stotra (A Powerful Mantra for Sun Worship)

“आदित्य हृदय पुण्यं, सर्व शत्रु विनाशनम्।

जयावहं जपेनित्यं, अक्षयं परमं शिवम्॥”

“Aadhitya Hrudhaya Punyam, Sarva Sathru Vinaasanam.

Jayaavaham Jape nithyam, Akshayam Paramam Shivam.”

➡️ This mantra is believed to destroy enemies, grant victory, and bring auspicious results.

4.⁠ ⁠Surya Mantra for Relief from Diseases and Suffering

“नमः सूर्याय शांताय, सर्वरोग निवारिणे।

आयुरारोग्यमैश्वर्यं, देहि मे जगतां पते॥”

“Namah Suryaya Shantaya, Sarvaroga Nivaarine.

Ayu rarogya maisvairyam, dehi me jagatpate.”

➡️ Chanting this mantra eliminates diseases, increases longevity, and brings health and prosperity.

Significance of Surya Mantras

✔ Brings positive energy and physical strength.

✔ Enhances mental peace and self-confidence.

✔ Grants good health, wealth, and prosperity.

By chanting these mantras every morning at sunrise, one receives the divine blessings of Lord Surya, leading to light, strength, and success in life.

Mantras for Offering Water (Arghya) to the Sun

While offering Arghya (water) to Lord Surya, the following sacred mantras can be chanted:

1.⁠ ⁠Primary Arghya Mantra

ॐ एहि सूर्य सहस्रांशो,

तेजो राशे जगद्पते ।

अनुकम्पय माम भक्त्या,

गृहणार्घ्यम दिवाकर:।।

“Om Ehi Surya Sahasransho,

Tejo Rashe Jagatpate.

Anukampaya Mam Bhaktya,

Grihanarghyam Divakaraḥ.”

2.⁠ ⁠Universal Surya Arghya Mantra

ॐ ह्रां ह्रीं ह्रौं सः सूर्य एष ते अर्घ्य: स्वाहा ।।

“Om Hraam Hreem Hraum Sah Suryaya Esha Te Arghyaḥ Swaha.”

3.⁠ ⁠Mantra for Relief from Suffering

तापत्रय-हरं दिव्यं,

परमानन्द-लक्षणम् ।

तापत्रय-विमोक्षाय,

तवार्घ्यं कल्पयाम्यहम् ।।

“Taapatraya-Haram Divyam,

Parmananda-Lakshanam.

Taapatraya-Vimokshaya,

Tavaarghyam Kalpayamyaham.”

4.⁠ ⁠Salutation to the Sun God

नमो भगवते तुभ्यं,

नमस्ते जातवेदसे ।

दत्तमर्घ्यम् मया भानो,

त्वं गृहाण नमोस्तुते ।।

“Namo Bhagavate Tubhyam,

Namaste Jaatavedase.

Dattamarghyam Maya Bhaano,

Tvam Grihana Namostute.”

Mantras to Chant While Offering Water to the Sun

            1.         ॐ घृणि: सूर्याय नमः

                        Om Ghrinih Suryaya Namah

            2.         ॐ ह्रां ह्रीं ह्रौं सः सूर्याय नमः

                        Om Hraam Hreem Hraum Sah Suryaya Namah

            3.         ॐ खगय नमः

                        Om Khagaya Namah

            4.         ॐ पुष्णे नमः

                        Om Pushne Namah

            5.         ॐ मारिचाये नमः

                        Om Marichaye Namah

            6.         ॐ आदित्याय नमः

                        Om Adityaya Namah

            7.         ॐ सावित्रे नमः

                        Om Savitre Namah

            8.         ॐ आर्काय नमः

                        Om Arkaya Namah

            9.         ॐ हिरण्यगर्भाय नमः

                        Om Hiranyagarbhaya Namah

            10.       ॐ आरोग्य प्रदाय नमः

                        Om Aarogya Pradaya Namah

Important Guidelines for Offering Water to the Sun

            •           Offering water to Lord Surya is considered highly auspicious.

            •           If offering water daily is not possible, one should at least offer Arghya on Sundays.

            •           The correct method includes using a copper vessel, filling it with water, red sandalwood (chandan) or roli, uncooked rice (akshat), and red flowers before offering it to the Sun.

By regularly offering water to Lord Surya, one gains strength, vitality, success, and relief from negative energies.

– By Jyotishacharya Pt. Yogesh Narayan Singh

रथ सप्तमी का महत्व और पूजा विधि

रथ सप्तमी एक पवित्र हिन्दू त्योहार है, जो सूर्य देव को समर्पित है। मान्यता है कि इस दिन भगवान सूर्य भगवान विष्णु के कमंडल से प्रकट हुए थे, जिससे इस संसार में प्रकाश, जीवन और ऊर्जा की शुरुआत हुई। इस कारण यह दिन सूर्य देव के जन्म दिवस के रूप में मनाया जाता है। इसे माघ सप्तमी भी कहा जाता है क्योंकि यह माघ मास के शुक्ल पक्ष की सप्तमी तिथि को आता है।

रथ सप्तमी का महत्व

            1.  सूर्य देव का जन्मदिन – इस दिन को सूर्य देव के जन्म उत्सव के रूप में मनाया जाता है।

            2.  ऊर्जा और जीवन का प्रतीक – सूर्य देव को स्वास्थ्य, समृद्धि और ज्ञान का स्रोत माना जाता है।

            3.  पापों से मुक्ति – इस दिन सूर्य की पूजा करने से पिछले जन्मों के पापों का नाश होता है और सौभाग्य की प्राप्ति होती है।

            4.  स्वस्थ जीवन – इस दिन 108 सूर्य नमस्कार (सूर्य को प्रणाम) करने से शरीर और मन दोनों को शक्ति मिलती है।

रथ सप्तमी के प्रमुख नियम और पूजा विधि

            •    सूर्य देव की पूजा – सुबह जल्दी उठकर स्नान करने के बाद सूर्य को जल अर्पित करें और गायत्री मंत्र या सूर्य मंत्र का जाप करें।

            •    पवित्र स्नान – इस दिन गंगा, यमुना या किसी पवित्र नदी में स्नान करना शुभ माना जाता है।

            •    रंगोली और दीप जलाना – घर को सुंदर रंगोली से सजाया जाता है और दीप जलाकर सूर्य देव का स्वागत किया जाता है।

            •    दान और सेवा – इस दिन गरीबों को भोजन, वस्त्र और दान देना शुभ माना जाता है।

सूर्य देव हमें जीवन प्रदान करते हैं, इसलिए रथ सप्तमी के दिन उनकी पूजा करके नए जीवन, अच्छे स्वास्थ्य और सुख-समृद्धि की कामना करें।

Significance and Rituals of Ratha Saptami

Ratha Saptami is a highly auspicious Hindu festival dedicated to Lord Surya (the Sun God). It is believed that on this day, Lord Surya emerged from a water pot held by Lord Vishnu, symbolizing the beginning of light, life, and energy in the universe. This festival, also known as Magha Saptami, falls on the seventh day (Saptami) of the bright fortnight (Shukla Paksha) in the month of Magha.

            1.   Birth Anniversary of Lord Surya – It marks the divine birth of Lord Surya.

            2.   Symbol of Energy & Life – The sun is worshipped as the source of health, prosperity, and knowledge.

            3.   Spiritual Awakening – It is believed that worshipping the sun on this day helps remove past sins and brings good fortune.

            4.   Health Benefits – Many devotees perform 108 Sun Salutations (Surya Namaskar), which promotes physical and mental well-being.

Rituals & Traditions

            •     Sun Worship – Devotees wake up early and offer Arghya (water) to the Sun, chanting the Gayatri Mantra or other Surya mantras.

            •     Ratha Saptami Snan – Taking a holy bath in sacred rivers like Ganga, Yamuna, or any holy water body is considered highly auspicious.

            •     Rangoli & Diyas – People decorate their homes with rangoli and light lamps to honor the divine energy of the sun.

            •     Charity & Donations – Offering food, clothes, and donations to the needy is considered a way to seek divine blessings.

Spiritual Message

“If you have not seen God, see the sun every morning—he is the Pratyaksha Devata (visible deity).” The sun is the ultimate source of life; hence, honoring Surya Narayana on Ratha Saptami is a way to express gratitude for his life-sustaining energy.

Let this Ratha Saptami be the first step towards a new beginning, health, and happiness in your life!